MENU

Patron szkoły


Biografia Ireny Sendlerowej

Irena Sendlerowa to jedna z najwybitniejszych postaci XX wieku. Ta niezwykła Polka została odkryta dla świata dzięki czwórce uczennic z USA. Zainspirowane przez ich nauczyciela Normana Conarda w ramach przygotowań do olimpiady historycznej w 1999 roku wystawiły sztukę teatralną poświęconą naszej bohaterce. Ich 10-minutowe przedstawienie tak się spodobało, że w następnych miesiącach wystawiały ją niemal w całych Stanach Zjednoczonych. Dalej historia potoczyła się bardzo szybko, a postać Ireny Sendlerowej stała się rozpoznawalna na całym świecie.

Irena Sendlerowa urodziła się 15 lutego 1910r. w Warszawie. Jej ojciec, Stanisław Krzyżanowski, był lekarzem społecznikiem, leczył między innymi ubogich Żydów. Był również zaangażowany w działalność niepodległościową. W 1908 roku poślubił Janinę Grzybowską. Po dwóch latach przyszła na świat córka Irena.  Kiedy Irena miała dwa lata, rodzice przenieśli się do Otwocka, ponieważ bardzo chorowała. W 1917 roku Stanisław Krzyżanowski zmarł, zaraziwszy się tyfusem plamistym od jednego z pacjentów.

W 1927r. zdała egzamin maturalny i rozpoczęła studia na Uniwersytecie Warszawskim (najpierw prawo, a następnie polonistykę), które ukończyła w 1939 roku. Studiowała dłużej niż inni, bowiem w trakcie studiów sprzeciwiła się wprowadzeniu tak zwanego getta ławkowego, za co została wyrzucona ze studiów. Dzięki interwencji prof. Tadeusza Kotarbińskiego mogła kontynuować naukę dopiero w 1938r.

Pracowała przed wojną w Sekcji Pomocy Matce i Dziecku przy Obywatelskim Komitecie Pomocy Społecznej potem w Wydziale Opieki Społecznej. Po wybuchu II wojny światowej Irena Sendlerowa nadal zajmowała się pomocą społeczną, pomagając najbiedniejszym rodzinom, chorym polskim żołnierzom powracającym z niewoli niemieckiej, ratując młodzież od wywożenia na roboty do Niemiec.

Była też świadkiem nasilających się represji wobec Żydów. Irena Sendlerowa zaczęła pomagać im długo przed powstaniem getta warszawskiego. Jako pracownik ośrodka pomocy społecznej otrzymała przepustkę do dzielnicy żydowskiej, gdzie nosiła Gwiazdę Dawida jako znak solidarności z Żydami oraz jako sposób na ukrycie się pośród społeczności getta.

W grudniu 1942 świeżo utworzona Rada Pomocy Żydom “Żegota” mianowała ją szefową wydziału dziecięcego. Współpracowała z polską organizacją pomocową, działającą pod niemieckim nadzorem i zorganizowała przemycanie dzieci żydowskich z getta, umieszczając je w przybranych rodzinach, domach dziecka i u sióstr katolickich w Warszawie.

Działała pod pseudonimem siostra Jolanta.

Przez cały czas trwania akcji wyprowadzania dzieci z getta Irena Sendlerowa prowadziła ich kartotekę, zapisując ich dane na małych rulonikach papieru. Karteczki te zostały potem zakopane w słoiku pod jednym    z drzew w ogródku jednej z łączniczek. Do dziś rośnie przy ulicy Lekarskiej 9 jabłonka, pod którą ukryte były informacje o dzieciach.

Irena Sendlerowa za swoją działalność została aresztowana w 1943 przez Gestapo, była torturowana i skazana na śmierć. Żegota zdołała ją uratować, przekupując niemieckich strażników. Była jedyną osobą, która wiedziała, gdzie są uratowane dzieci. W ukryciu pracowała dalej nad ocaleniem żydowskich dzieci  uratowała ich około 2,5 tysiąca. Kiedy w 1944 roku wybuchło Powstanie Warszawskie, Irena Sendlerowa zgłosiła się jako pielęgniarka do najbliższego punktu sanitarnego. Opiekowała się rannymi w powstańczym szpitalu.

Po wojnie pracowała na rzecz dzieci, m.in. tworzyła domy sierot, pracowała w Wydziale Zdrowia i Opieki Społecznej, powołała Ośrodek Opieki nad Matką i Dzieckiem  instytucję pomocy rodzinom bezrobotnym, powołała pismo ,,opiekun społeczny,,, była jednym z założycieli Ligii do Walki z Rasizmem. Pracowała w szkołach medycznych. Dane jej było doświadczyć, równie ciężkich jak ze strony gestapo, prześladowań komunistycznego Urzędu Bezpieczeństwa ? straciła dziecko w więzieniu (urodziło się ono przedwcześnie i zmarło).

Ostatnie lata życia spędziła w gościnie w domu prowincjalnym Bonifratrów w Warszawie. Irena Sendlerowa zmarła 12 maja 2008 roku w szpitalu przy ul. Płockiej w Warszawie.

Irena Sendlerowa unikała nazywania jej bohaterką. Podkreślała, że to, co zrobiła w nieludzkich czasach okupacji hitlerowskiej, robiła z potrzeby serca. Do końca życia twierdziła, że mogła zrobić więcej.

W jednej z wypowiedzi pokreśliła:

“Dopóki będę żyła, dopóki mi sił starczy, zawsze będę mówiła, że najważniejsze na świecie i w życiu jest Dobro.”

Źródła: Anna Mieszkowska: Matka Dzieci Holocaustu. Historia Ireny Sendlerowej, Warszawa 2007

Odznaczenia Ireny Sendlerowej

  • 1965 r. – medal Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata
  • 1996 r. – Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
  • 2001 r. – Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
  • 2003 r. – Order Orła Białego
  • 2003 r. – Nagroda im. Jana Karskiego  ,,Za Odwagę i Serce,,
  • 2003r. – list gratulacyjny od Ojca Świętego Jana Pawła II
  • 2006 r. – nominacja do Pokojowej Nagrody Nobla
  • 2007 r. – uchwała Senatu RP w sprawie uhonorowania działalności Ireny Sendlerowej i Rady Pomocy Żydom ,,Żegota,,
  • 2007 r. –  Order Uśmiechu
  • 2008 r. –  uchwała Sejmu Dzieci i Młodzieży w sprawie uhonorowania działalności Ireny Sendlerowej i Referatu Dziecięcego Podziemnej Rady Pomocy Żydom  ,,Żegota,, w czasie II wojny światowej

Rok 2018 był Rokiem Ireny Sendlerowej – zdecydował Sejm RP, oddając w ten sposób ,,hołd Tej, która z największym poświęceniem działała na rzecz ratowania drugiego człowieka

Skip to content